Doppler etkisi nedir?

Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse sıcak bir yaz akşamında evde oturduğunuzu düşünün ve o sıcakta misafir olarak birkaç sinek var diyelim. Sineğin sesi uzaktayken kalındır ama size yaklaşmaya başladığında ise incelmeye başlar. İşte buna Doppler etkisi denmektedir.

Kısa Bilgi

Doppler Etkisi nedir?
Peki ses dalgalarında Doppler etkisi nasıl gerçekleşir?
ultrasonografi nedir ?
Doppler hakkında ilginç bilgiler

Doppler Etkisi nedir?

Doppler etkisi, mekanik ve elektromanyetik dalgalardaki gözlemci - gözlenen ilişkisine dayalı bir fizik dalıdır. Bu etki, dalga özelliği göstermekte olan herhangi bir fiziksel varlığın, frekans ve dalga boyunun uzaklaşan veya yakınlaşan hareketli bir gözlenen tarafından farklı algılanması olayıdır. Bu etki adını ünlü fizikçi ve matematikçi Christian Andreas Doppler’den almıştır.

Peki ses dalgalarında Doppler etkisi nasıl gerçekleşir?

Bir ses kaynağı durağan bir gözlemciye doğru hareket ettiğinde gözlemci, sesi mesafe değişimi ile daha farklı algılar. Örneğin biz hareketsizken, hareket halindeki sivrisinek bize yaklaştıkça ses dalgalarının aldığı yol kısalır. Böylece ses dalgaları daha küçük dalga boyları ile yayılır ve daha sık aralıklarla ses dalgalarına maruz kalarak çok tiz bir ses duyarız. Yani sesin frekansı, dolayısıyla yüksekliği arttığı için ses tizleşir. Ancak, bu durum sivrisineklerin sesinin rahatsız edici gerçeğini değiştirmemektedir. doppler

ultrasonografi nedir ?

Ses dalgalarındaki doppler etkisinin teknoloji ile buluştuğu en önemli alanlardan biri hastalıkları teşhis etmede kullanılan ultrasonografidir. X ışını kullanılmayan bu yöntemin temelini ses dalgaları oluşturmaktadır. Ultrason cihazı, insan kulağının duyamayacağı yüksek frekanslı ses dalgaları gönderir. Dokulardan geri dönen ses dalgalarını, cihazın prob denen kısmı yakalar ve görüntü oluşumunu gerçekleşmektedir. Bu tanı yönteminde incelenecek olan bölgeye jel sürülmesinin nedeni ise bölge-cihaz arasındaki havadan ses dalgalarının etkilenmesini engellemektir.