Sekülerizm nedir? Nasıl seküler olunur?
Sekülerizm hakkında kısa bilgi
Kısa Bilgi
Sekülerizm nedir?
Seküler terimi Latince kökenli olup, bu dünyaya ait bu çağa ait anlamlarına gelir.Sekülerleşme kavramı ilk olarak 1648 yılında Wesfalya barış anlaşmasında kullanılmıştır. Önceleri bu terim, kiliseye ait olan fakat sonradan kaybedilen ve kilise dışı siyasi otoritenin eline geçen toprakların tanımı için kullanılıyordu. Fakat daha sonra insan algısını, dinlerin ileri sürdüğü öbür dünya fikrinden uzaklaştırıp hayatın hızlı aktığı bu dünyaya çevirme hareketi olmuştur. Günümüzdeki Sekülerleşme olgusu, Avrupa’daki aydınlanma süreciyle başlayan ulus devlet fikrinin güçlenmesiyle ivme kazanmıştır. Ayrıca bilimsel gelişmeler ve felsefi düşüncenin yaygınlaşmasıyla otorite haline gelen bir kavram olmuştur. Sekülerleşmenin tek bir tanımı olmamakla birlikte: Din düzeninde yer almayan Bu çağa ve bu çağın değerlerine ait olan Dine veya dini otoritelere bağımlı olmayan Toplumsal ahlak standartlarının ve devlet kanunlarının dini referanslara dayanmaması Ahlaki kuralların güncel hayata göre ayarlanması anlamlarına gelir Diğer bir tanıma göre Sekülerleşme, insan aklı üzerinde kurulmuş olan dini ve metafizik denetimin kaldırılmasıdır. Bu tanıma göre tarih boyunca insan ilişkilerinin tüm belirleyicileri dini referanslar ve semboller olmuştur Örneğin ortaçağda kurulmuş bir mahkemede kişinin doğru söyleyip söylemediği inandığı dinin üzerine yemin etmesiyle değerlendiriliyordu. Sekülerleşmeyle birlikte mahkemede din üzerine yemin etmenizden ziyade kanıtlar daha önemlidir. Yine ortaçağda bir savaşın sonunda tarafların, yapılan antlaşmalara uyması için inandığı tanrılar üzerine yemin etmesi zorunluluktu Günümüzde ülkelerin savaş sonuçlarına uyacağına yemin etmesi bir anlam ifade etmiyor. Bunun için uluslararası yaptırımlar daha caydırıcı duruyor. Sekülerleşme ve laiklik iki farklı kavramdır.
Sekülerizm ve laiklik arasındaki fark nedir?
Her iki kavramda insan ve insana ait kurumları dünyevileştirme amacındadır. Fakat laiklik halkı politik yollarla dünyevileştirme yoluna girerken, Sekülerleşme bu amaca sosyal dönüşümlerle ulaşmaya çalışır. Her iki kavramda “izm” leşmiş yani ideoloji haline gelmiş kavramlardır. Fakat laisizm radikal bir ideolojidir. Toplumu ve onun resmi kurumlarını dünyevileştirirken devlet yönetiminde radikal reformlarla dönüşümler gerçekleştirmeye çalışır. Oysa sekülerizm liberal dönüşümlerle halkı dünyevileştirir. Dünyevileştirme işini zamana yayarak toplumsal tepkiyi en aza indirir Sekülerleşmeyi ortaya çıkaran çeşitli nedenler vardır. Bunlardan ilki ulus devlet yapısının temel harçlarından biri sekülerizmdir Ortaçağda bir yönetici iktidarının meşruiyetini dine dayandırıyordu. Ortaçağda bir yönetici iktidarının meşruiyetini dine dayandırıyordu Yada daha eskiye gidelim eski Türklerdeki kut inancına göre hakanın iktidarının kaynağı gök tanrıydı. Fakat artık bir yönetici seçimde oy alırsa yönetici olabilir. Sekülerleşmeyle birlikte, yaratıcının ona özel bir görev yüklediği iddiası tek başına onu iktidar yapamıyor. Bir diğer neden artık insanlar her şeyi bu dünyada bekliyor.
Sekülerizmin amacı nedir?
Mutlu olmayı, zengin olmayı bu dünyada istiyor. Adalet için mahşeri beklemeyi değil mahkemeye gitmeyi tercih ediyor. Sekülerleşmede din tamamen ortadan kalkmaz. Din yine toplumsal bir görev üstlenir fakat eskisi kadar toplumsal olaylarda etkili değildir. Bugün papa avrupadan haçlı seferleri için insan toplamaya çalışsın ortaçağdakinin binde birini toplayamaz. Ünlü sosyolog Max Weber’e göre rasyonelleşmenin bir sonucu olan Sekülerleşme dünyanın büyüsünü bozmuştur. Din veya dine ait her sembollerin sosyal önemi azalmıştır. Kutsal olan semboller sıradan bir metaya dönmüştür. Sekülerleşme insan aklına güveninin bir sonucudur. Yani aydınlanmayla birlikte güçlenen rasyonalizmin etkisiyle ortaya çıkmıştır Sekülerlik insanlara bu dünyayı metafizik bir dayanağa gerek duymadan açıklamayı ve dönüştürebilmeyi öğretir. Fakat burada dikkat edilmesi gereken, insan aklının her şeye gücünün yeteceğini iddia etmek onu aynı din gibi metafizik bir olguya çevirme tehlikesidir.
Sekülerleşme hakkında ilginç bilgiler
Bu kısa video’yu izleyerek Sekülerleşme hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.
Facebook ve Twitter adreslerimizden bizi takip etmeyi unutmayın.
Bu konu ile alakalı soru sormak için hemen tıkla