Kök Hücre Nedir? Kök Hücre Tedavisi Nedir?
İnsan vücudunda yer alan organ ve dokuların hepsi gözle görülmeyen hücrelerden oluşur.
Kısa Bilgi
Kök hücreler kendilerini yenileyebilir mi?
Bazı hücrelerimiz kendini yenileme fırsatı bulabilir ve farklı hücre tiplerine dönüşerek yeni hücreleri bizlere kazandırır. Kök hücre olarak adlandırılan bu hücreler, çoğalamayan kas ve sinir hücrelerinden farklı olarak bölünebilir ve çoğalabilir. Tek bir hücreden yüz binlerce hatta milyonlarca hücrenin oluşmasını sağlayan kök hücre, aynı zamanda kendisini yenilemek amacıyla bölünerek çoğalabilir. Kök hücre, son yıllarda genetik ve moleküler biyolojinin gelişimine paralel olarak, pek çok hastalığa çare olması açısından yapılan çalışmalarla bilinir. Yapılan değerlendirmeler ve deneylerde gerçekten de kök hücre insanın yedek parçası olarak tanımlamamız doğru olacaktır. Vücudumuzu oluşturan hücrelerin kaynağı olan kök hücreler; biz yaşlanırken bozulan, yorulan, hasar gören ya da hastalanan dokuları yenilerler. Kök hücreler kendilerini yenileme yeteneğine ve değişen oranda organizmanın bir çok farklı hücresine dönüşebilme özelliğine sahiptirler. Kök hücreler, oksijen taşıma görevini, hormonal ve sinirsel iletimi sağlayamasa da, bu hayati işlevleri yerine getirmesi gereken hücrelerin oluşumunda rol oynar. Bir ömür boyunca kendisini yenileme özelliğine sahip olan kök hücre, diğer hücrelere dönüşür. Vücudun ihtiyacı doğrultusunda farklılaşarak diğer hücrelerin gelişimi, olgunlaşması ve çoğalmasını sağlar. Fakat burada önemli bir nokta var.
Kök hücreler yaşlandıkça azalır mı?
Yaşımız ilerledikçe vücutta bulunan kök hücrelerinin miktarı, diğer hücrelere kıyasla azalır. Yenidoğan bebeklerde her 10 bin hücreden 1’i kök hücreyken, 60 yaşından sonraki yaşlarda olan bir kişide her 1 milyon hücreden yalnızca biri kök hücredir. Yaşın ilerlemesi ile birlikte azalım gösteren kök hücre miktarı nedeniyle hasar gören doku ve organlar yeterince onarılamaz hâle gelir. Peki bu kök hücre çalışmalarıyla hangi hastalıklara çare bulmaya çalışıyoruz? Gelin bakalım. Hastalıklara geçmeden önce yöntemi kısaca öğrenelim. Yapılan işlem: uyumlu veya yarı uyumlu olan donörden alınan kök hücreler, kişiye tekrar nakledilirken, hasar gören, hastalanan hücrelerin olduğu kısma yerleştirilerek yapılır. Öncelikle 1817 yılında titrek felç olarak tanımlanan Parkinson hastalığının tedavisinde kullanılıyor. Kısaca parkinson, İnsan beyninde dopamin üreten hücrelerin çok yoğun olarak bulunduğu substabsiya nigra adlı bölgelerde gelişir. Kök hücreler dopamin salgılayan özel bir çeşit sinir hücresi oluşturmada kullanılabilirler. Teorik olarak bu sinir hücreleri hastanın beyin iletilerini yeniden düzenleyecek ve fonksiyonunu geri kazandıracak olan yere nakledilerek tedavi sağlanabilecektir. Hematopoetik yani kan sistemi içindeki kök hücreler, kemik iliğinde bulunan ve tüm kan hücrelerinin öncüsü olan, günümüzde tedavide en çok kullanılan kök hücre tipidir.
Kök hücre ile neler tedavi edilebilir?
Doktorlar 40 yıldan daha uzun bir zamandan beri tedavi amaçlı hematopoetik kök hücre nakletmişlerdir. Hematopoetik kök hücre toplama yada saklama için kullanılan ilerlemiş teknoloji şimdi lösemi, lenfoma ve çok sayıda kan hastalığının tedavisinde rutin olarak kullanılmaktadır. Kök hücre ayrıca, yüzyılın vebası olarak tanımlanan ve bilim insanlarının tedavisini henüz net bir şekilde bulamadığı, veya bulsalar da milyar dolarlık ilaç firmalarının önüne geçtiği gibi teorilerle meşhur, kanser tedavisinde kullanılmaktadır. Kemik iliği kanseri ise bu işlemde öne çıkmaktadır. Yapılan araştırmalar devam etmekle birlikte, kanser bilindiği gibi organ veya dokuda düzensiz hücre bölünmesidir. Ve kök hücre tedavisi ise tam anlamıyla kanserli hücrelere savaş açabilecek yapısıyla, büyük bir umut taşımaktadır. Son yıllarda yapılan tedavilerde büyük olumlu sonuçlar alınsa da, şu an oldukça pahalı bir tedavi süreci ile tüm insanların yararlanabileceği bir uygulama yoktur. Bu gibi hastalıkların çaresinin bulunması biz insanların ömürleri daha sağlıklı geçirmeleri en büyük temennimiz. Bunların yanı sıra nöroloji yani beyin ve omurilik hastalıkları, göz ve bağışıklık sistemi ile ilgi tüm hastalıklarda da yapılan araştırmalar mevcuttur. Peki tüm bu bilgilerden sonra; sizde kök hücre ve kan bağışı yapmayı düşünür müsünüz? Vereceğiniz kök hücreler ve kanınızla başka hayatları kurtarmak sizce de tüm ülke olarak ihtiyacımız olan şeyler değil mi? 18 ila 50 yaş arasında iseniz, hiç durmayın! Unutmayın yarın sizler için de kök hücre ve kan ihtiyacı doğabilir. Bu gibi durumları yaşamamanız dileğiyle, bilimle kalın…
Hücre hakkında ilginç bilgiler
Bu kısa video’yu izleyerek Hücre hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.
Facebook ve Twitter adreslerimizden bizi takip etmeyi unutmayın.
Bu konu ile alakalı soru sormak için hemen tıkla