Gama ışını patlamalarına ne sebep olur?

Kısa Bilgi

Gama ışını patlamalarına ne sebep olur?

Gama ışını patlamalarına ne sebep olur?

Saniyede bin Dünya’nın eşdeğerini yok edecek kadar güçlü tek bir enerji patlaması hayal edin.Gama ışını patlamaları sayesinde her gün evrende bu büyüklükte patlamalar oluyor.Bilim adamları, bu aşırı enerji patlamalarının, Dünya’daki nükleer silah testlerini izlemek için tasarlanan uyduların olayı yakaladığı 1960’lara kadar var olduğunu bilmiyorlardı.

Gama ışınları ne kadar güçlüdür?

Bir gama ışını patlaması, sadece birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar sürebilen odaklanmış bir enerji akışıdır.Sadece 10 saniyelik bir patlama, Güneşimizin 10 milyar yıllık ömrü boyunca üreteceğinden daha fazla enerji açığa çıkarır.Patlamaların çoğu, Samanyolu’nun dışında birçok büyük yıldızın bulunduğu galaksilerde meydana gelir.

Günümüzde bilim insanlarının gama ışını patlamasına neyin sebep olabileceğini açıklamak için iki ana teorisi var.Bir fikir nötron yıldızlarını içerir.Bu çok yoğun yıldızlardan ikisi birbirinin yörüngesinde dolaşırsa ve yörüngeleri yerçekimi nedeniyle bozulmaya başlarsa, çarpışırlar.Bu çarpışma bir kara delik yaratır.Bazı yıldızların maddeleri kara deliğe düşmeden önce, bazı bilim adamlarının bir gama ışını patlaması oluşturduğunu düşündüğü enerjiyi serbest bırakır.

İkinci teori, Güneş’ten 10 kat daha büyük kütleye sahip bir yıldızın ‘ölümü’, süpernova adı verilen bir patlama yaratır.Daha da büyük bir yıldızın ölümü bir hipernova patlaması yaratır.Hipernovalar bazı gama ışını patlamalarına neden olabilir.Bilim adamları ayrıca her iki teorinin de doğru olabileceğini düşünüyor: Nötron yıldızı çarpışmaları kısa patlamalar yaratıyor ve hipnovalar daha uzun patlamalar yaratıyor.Ya da bilim adamlarının düşünmediği başka bir süreç tüm patlamaları açıklayabilir.

gamma ray bursts

Gama ışınları neden önemlidir?

Gama ışını patlamalarına neyin sebep olduğunu bilmek, Dünya’yı nasıl etkileyebileceklerini anlamak için önemli olabilir.2014’te gökbilimciler Tsvi Piran ve Raul Jimenez, geçmiş bir gama ışını patlamasının Dünya’daki yaşamın kitlesel olarak yok olmasına neden olma ihtimalinin oldukça yüksek olduğunu hesapladı.Uzun zaman önce yaşanan patlamalar, insanların neden diğer gezegenlerde henüz yaşam bulamadıklarını da açıklayabilir.