Ay'ın kraterleri neden var?
Kısa Bilgi
Ay’ın kraterleri neden var?
Ay’ımızın yüzeyi, göktaşları, kuyruklu yıldızlar ve asteroitlerden kaynaklanan çarpışmaların oluşturduğu birçok krater izlerini taşıyor.Ay’a çarpan bir cismin ortalama hızı saniyede yaklaşık on iki mildir.Bu ziyaretçilerden biri Ay’ın katı yüzeyine çarptığında, ortaya çıkan şok dalgası kayayı kırar ve çarpan kayanın çapının yaklaşık on ila yirmi katı olan bir oyuk veya kase şeklinde bir delik açar.Çarpışma, asteroidi daha küçük parçalara ayırır ve onları eritebilen veya buharlaştırabilen ısı üretir.
Dünya, asteroitler ve göktaşları ile çarpışmalardan kaynaklı birçok kratere sahiptir.Ancak Dünya, kalkan görevi gören kalın bir atmosfere sahiptir.Bir asteroid atmosferimizle temas eder etmez, asteroidin önündeki hava bir araya gelir ve bunun sonucunda oluşan sürtünme sıcaklığı binlerce dereceye çıkarır.Göktaşı tutuşur.Yanan parçacıklar göktaşının arkasından geçerken onu bir kayan yıldız veya düşen yıldız olarak görürüz.Bu göktaşlarının çoğu, Dünya’nın yüzeyine ulaşma şansı bulamadan parçalanır.Atmosferimiz, üzerinde yaşadığımız yüzeyi korumak için bir güvenlik kalkanı ve yastık görevi görür.
Ay’da bu kadar krater olmasının nedeni nedir?
Ay’ın böyle bir koruyucu atmosferi yoktur. Bilim adamları, her gün bir tondan fazla göktaşının Ay’a çarptığını ve onu oldukça kötü bir şekilde dövdüğünü tahmin ediyorlar. Ay’ın yüzeyi, milyonlarca yıllık bombardımanın kanıtlarını ortaya koyuyor. Copernicus, yüz kilometre genişliğinde büyük bir kraterdir. Dünya’da levha tektoniği, rüzgar, yağmur, buzullar ve yüzey değişiklikleri çarpma kraterlerinin çoğunu aşındırdı. Ay’da benzer süreçler yoktur, bu nedenle kraterleri milyarlarca yıldır neredeyse hiç değişmeden kalmıştır. Ay’daki bir krateri silen tek şey, daha büyük bir krater bırakan yeni bir etkidir.
Dünya aslında Ay’dan daha fazla kraterlere sahiptir.Dünya’nın çapı, Ay’ın dört katıdır, bu nedenle, asteroitler ve kuyruklu yıldızlar için daha büyük bir hedef sunar.
Güneş sisteminin tüm katı gövdeleri çarpma kraterleri sergiler.Merkür Ay’a çok benziyor.Venüs’ün atmosferi kalın karbondioksit bulutlarından oluşuyor, ancak uzaktaki robotik inişçiler, yüzeyinin çok kraterli olduğunu gösteriyor.Venüs ve Mars, kraterlerinin çoğunu dolduran volkanik aktiviteye sahiptir.
Dünya’daki kraterler nelerdir?
Yalnızca Kuzey Amerika’da bilinen elli yedi çarpma krateri vardır ve 170’ten fazlası tüm Dünya’ya yayılmıştır. Meksika’nın Yucatán Yarımadası’ndaki Chicxulub krateri görülmesi kolay değil, ancak uydu görüntüleri, yerçekimi alanındaki yerel değişiklikler ve etki alanı etrafındaki arazideki halka benzeri yapılar, boyutuna dair ipuçları veriyor. Pek çok bilim insanı, ortaya çıkan yangınların, tsunamilerin ve toz ve su buharı bulutlarının 65 milyon yıl önce dinozorların yok olmasına katkıda bulunduğuna inanıyor.
Dünya’daki en eski krater hangisidir?
Dünyada tanınan en eski ve en büyük krater, Güney Afrika’daki Vredefort krateridir. İki milyar yaşında ve yüz altmış kilometre genişliğindedir.
Tunguska olayı nedir?
1908’de Rusya’nın Sibirya kentinde Tunguska Nehri yakınında büyük bir göktaşı veya kuyruklu yıldız çarptı. Bu “Tunguska olayı”, 1945’te Japonya’nın Hiroşima kentine atılan 185 Atom bombasına eşdeğer güçlü bir patlamaydı. Patlama 80 milyondan fazla ağacı devirdi ve çok sayıda ren geyiğini öldürdü. Kısa süre önce, 16 Şubat 2013’te, 55 metre genişliğinde bir kaya, Rusya’nın Ural bölgesinde gökyüzünü aydınlattı. Saatte 104.000 kilometre hızla gidiyordu. Dünya yüzeyinin 8 kilometre yukarısında dağıldı. Şok dalgası yaklaşık 1.200 kişiyi yaraladı.
En büyük çarpma krateri hakkında ilginç bilgiler
Bu kısa video’yu izleyerek en büyük çarpma krateri hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.
Facebook ve Twitter adreslerimizden bizi takip etmeyi unutmayın.
Bu konu ile alakalı soru sormak için hemen tıkla
