Mpemba Etkisi Gerçek mi?
Mpemba Etkisi Gerçek mi?
2.000 yıldan fazla bir süredir bilim adamları, bazı koşullarda sıcak suyun soğuk sudan daha hızlı donması gibi benzersiz olguyu gözlemlediler.MÖ dördüncü yüzyılda Yunan bilim adamı Aristoteles, ‘Suyun daha önce ısıtılmış olması, hızlı bir şekilde donmasına katkıda bulunur: çünkü daha çabuk soğur.’On yedinci yüzyıl İngiliz bilim adamı Francis Bacon, ‘biraz ılık su, tamamen soğuk olandan daha kolay donar’ dedi.Birkaç yıl sonra, Fransız matematikçi René Descartes seleflerinin gözlemlerini yineledi ve şöyle yazdı: ‘Uzun süre ateşte tutulan suyun diğerlerinden daha hızlı donduğunu deneyimle görebiliriz.’
Mpemba Etkisi nedir?
Sıcak suyun belirli koşullarda gerçekten de soğuktan daha hızlı donduğuna dair asırlık bilgi göz önüne alındığında, Tanzanyalı okul çocuğu Erasto Mpemba 1963’te fen dersinde dondurmanın önce ısıtılsa daha hızlı donacağını iddia ettiğinde şaşırtıcı olmamalıydı bir dondurucuya koyun dedi öğretmeni; ‘Bu olamaz.’ Mpemba’nın iddiası sınıf arkadaşlarını da eğlendirdi ama kahkahaları, bir okul müdürünün deneyi yürüttüğü ve genç adamı haklı çıkardığını kanıtladığında hızla bir onay mırıltısına dönüştü. Bilim adamları, beklenmedik fenomeni açıklamak için birçok açıklama sundular, ancak bugüne kadar hiçbiri daha geniş bilim topluluğu tarafından kabul edilmedi. İşte birkaç öneri:
BUHARLAŞMA Sıcak su, daha soğuk suyun sıcaklığına soğudukça, buharlaşmak için büyük miktarlarda suyu kaybedebilir.Azaltılmış kütle, suyun daha kolay soğumasına ve donmasına izin verir.
ÇÖZÜLMÜŞ GAZLAR Sıcak su, soğuk sudan daha az çözünmüş gaz tutabilir.Bu, suyun özelliklerini bir şekilde değiştirerek konveksiyon akımlarının geliştirilmesini ve dolayısıyla donmayı kolaylaştırabilir.
DON donısıyı kötü iletir.Sıcak su kapları don tabakaları üzerinde durursa, su donun erimesine neden olur.Bu, soğuk buzdolabı rafı veya zemin ile daha iyi termal temas sağlar.
Bugüne kadar, deneyler, eğer varsa, önerilen süreçlerden hangisinin en önemli olduğunu yeterince gösterememiştir.1998’de California Üniversitesi Fizik Bölümü’nden Monwhea Jeng, ‘Tüm koşullar için Mpemba etkisini açıklayan tek bir mekanizma yok gibi görünüyor’ dedi.
Ilık su hakkında ilginç bilgiler
Bu kısa video’yu izleyerek ılık su hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.
Facebook ve Twitter adreslerimizden bizi takip etmeyi unutmayın.
Bu konu ile alakalı soru sormak için hemen tıkla